Consortage des Jeurs

 

Les Jeurs/Trient 19 (19-4)

Partage de biens sis à Belle Combe et ailleurs, entre Barthélémy Vullioz des Jeurs et son frère Jacques Vullioz, le 23 juin 1539.

1539, 23 juin. — Martigny-bourg, in burgo Martigniaci

Barthélémy Vullioz des Jeurs (Bartholomei), fils de feu Jacques Vullioz (Jacobi Vullioz), représenté par Bartholomé Alamand des Jeurs (Bartholomeus Allamandi de Joriis), et  Jacques Vullioz (Jacobi Vullioz), présent et représenté par son tuteur, et sur le conseil de son conseiller Pierre Saudan (Petri Saudan) banneret de Martigny, présent également, partagent les biens indivis qu´ils tiennent de leurs parents. L´acte est reçu par le notaire Antoine Berod (Anthonio Berodi) de Saint-Maurice (Sancto Mauritio Agaunense), en présence des témoins Jacques Boson des Jeurs (Jacobo Boson) et Antoine Bictod (Anthonio) fils de Pierre Bictod le jeune (Petri Bictodi junioris) de Ravoire (Revoires).

B. Copie sur papier. Cf. régeste dans Les Jeurs/Trient 18, p. 1. Cote ancienne A. C. Sion « C. 5 ». Les Jeurs/Trient 19 (19-4), p. 5-12.

[p. 5] Divisio bonorum in qua inveniuntur petiae de la Bella Comba

In nomine Domini, amen. Anno a nativitate ejusdem Domini millesimo quingentesimo trigesimo nono, indicione duodecima et die vigesima tertia mensis junii, in mis notarii publici testiumque infra nominatorum prasentia, personaliter constitutus Bartholomeus Allamandi de Joriis parrochiae Martiniaci, agens in hoc actu nomine et loco Bartholomei filii quodam Jacobi Vullioz de Joriis parrochiae Martiniaci absentis, pro quo se fortem facit et promittit per eundem Bartholomeum infra scripta laudari et ratificari facere toties quoties super hoc debite fuerit requisitus, et (blanc) dicti loci Joriarum, agens equidem in hoc actu veluti tutor et de tutoris nomine Jacobi Vullioz praesentis consentientis, nec non de consilio et consensu honesti Petri Saudan bandereti Martiniaci sui consultoris ibidem praesentis et consentientis, ex alia partibus.

Cum ipsi duo fratres huiusque tenuerunt possiderunt omnia universa et singula paterna et materna mobilia et immobilia bona et pro indiviso, et cum res indivisae saepe negliguntur riscatque generant, [p. 6] res vero divisae expresse viguntur paremque et dilectionem nutriunt et fovent, igitur praedictae partes Vullioz, non vi neque metu ad haec inductae partes sed scientes gratis et sponte motae, ut asserunt, nominibus et laude praemissis, ad ipsas divisiones expresse protenderunt, in hoc qui sequitur modum.

Et primo pro parte quota portione rata et divisione praedictorum bonorum ibidem Bartholomeo absente docto Bartholomeo Allamandi praesente acceptante stipulante et recipiente vice homine et ad opus ejusdem Bartholomei absentis et suorum haeredum quorumcumque, devenerunt et pervenerunt res sequentes :

Et primo una petia terrae sita juxta terram dicti Claudii Vullioz et Michaelis Vullioz ejus fratris a borrea, terram dicti Jacobi sui fratris per terminos positos a vento.

Item una alia petia terrae sita ibidem loco dicto en la Griva juxta terram Michaelis Vullioz superius et terram dicti Jacobi pupilli inferius per terminos positos, quam terram tenent ipsi liberi sub reacheto a liberis Joannis Troulero junioris, ut dicunt ipsae partes.

Item una alia petia terrae sita in territorio Joriarum loco dicto en Bella Conba juxta terram dicti Claudii Vullioz tutoris a borrea, terram Jacobi et Joannis Cretton a vento.

Item una alia petia terrae sita in eodem territorio loco dicto Icoute de Bela Conba juxta terram dicti Jacobi pupilli per limites positos a parte venti, et terram Nicodi Vullioz dictorum fratrum patrem ex borrea.

Item una alia petia terrae sita in eodem territorio loco dicto inter duas nantos, juxtam (sic) terram dicti Jacobi pupilli per terminos positos superius.

Item una alia petia terrae sita ibidem juxta terram dicti Jacobi Vullioz pupilli a vento et borrea.

Item ibidem una alia petia terrae juxta terram dicti Jacobi pupilli per terminos positos a borrea, pascuum commune superius.

Item una alia petia terrae sita e grangettes juxta terram dicti Jacobi pupilli a vento per terminos positos a borrea et pascuum comune superius.

Item una allia petia terrae sita ibidem juxtam terram dicti Jacobi pupilli a vento et albergamentum pascuorum communium illorum de Joriis superius.

Item una petia prati sita in eodem territorio loco dicto en la Mennaz juxta terram Joannis Deponte inferius et pascuum commune inferius.

Item una petia terrae sita in eodem territorio loco dicto Essers de medio juxta terram haeredum Claudii Gerardi inferius, terram dicti Jacobi pupilli et dicti Nicodi Vullioz eorum patrem per terminos positos superius.

Item una alia petia terrae sita in eodem territorio in Pulchra Conba superiori, juxta terram dicti Jacobi pupilli per terminos positos a parte occidentali, [p. 7] terram dicti Nicodi Vullioz et quoddam crestellum ab oriente.

Item una petia terrae et nemoris sita ibidem juxtam terram dicti Jacobi pupilli per terminos positos ab occidente, et terram Bartholomeae uxoris dicti Claudii tutoris ab oriente.

Item una petia terrae sita in eodem territorio en la Griebaz juxta terram liberorum Joannis Troullero junioris superius et terram Jacobi Vullioz pupilli per limites positos inferius.

Item una petia terrae sita ibidem juxta terram dicti Roleti Cretton et suis fratris a borrea, et terram Bartholomeae uxoris dicti Claudii Vullioz tutoris a vento.

Item unum quarterium domus cum suis plateis et curtinis simul contiguis sitae in Joriis de Litro cum quadam grangicula ac stabulo ibidem subtus dictam grangiculam sito juxta domum dicti Claudi (sic) Vullioz tutoris a vento, rolam\ratam dictae domus pertinentem dicto Jacobo pupillo superius sub pacto facto inter contrahentes praedictos nominibus quorum supra, scilicet quod nemo ipsorum fratrum possit nec debeat amodo in antea alteri eorundem contradicere nec alliquod impedimentum facere in plateis ibidem existentibus, sed illos tenere et gaudere debeant de communi et pro indiviso, ubi duo fratres facere tenentur.

Item meditas unius grenarii ibidem siti juxta aliam medietatem pertinentem dicto Jacobo pupillo a parte inferiori, sub expresso pacto quod toties quoties ipse Bartholomeus se juvare voluerit, de dicta sua medietate dicti grenarii vel parte ipsius Bartholomei vel suorum fuerit requisitus, quod ipse Jacobus teneatur et debeat se juvare pro medietate ad faciendum unam portam in eodem grenario, et in ipsa porta debeant ponere unam certam\cestam aequivalentem alteri cere in porta ipsius grenarii existentis et una in eodem grenario facere pro medietate unam parietem in medio ipsius grenarii.

Item quarta pars unius grangiae ibidem sitae juxta grangiam ab hac divisam dicti Claudii Vullioz superius, et pascua communia inter dictos Claudium Vullioz tutorem et eundem Bartholomeum a parte anteriori.

Item octava pars medietatis cujusdam rascardi siti ibidem in Joriis de Litro indivisa cum Jacobo ejus fratre,

Item medietas cujusdam quarterii grangiae sitae in Pulchra Conba cum suo stabulo juxta alliud quarterium ejusdem grangiae dicti Nicodi Vullioz superius ab oriente, et aliam medietatem dicti quarterii dicti Jacobi a parte inferius cum suis introitibus et exitibus per portam anteriorem superius et inferius stabuli et grangia, et suum flagellare pro sua rata en li Jori ipsius grangiae.

[p. 8] Item medietas unius cabanae sitae e grangettes juxta aliam medietatem dicti Jacobi pupilli a borrea, et grangiam Michaelis Vullioy a vento cum suis ipsius medietatis ??? curtinis et plateis.

Item ibidem medietas unius grangiae et unius stabuli juxta grangiam dicti Michaelis Vullioz a borrea, et alliam medietatem dicti Jacobi a vento.

Item quarta pars cujusdam rascardi cum suo labio simul contiguis siti ibidem e grangettez per indiviso cum dicto Jacobo ac etiam medietate stabuli subtus eodem racardo existente juxta lobium haeredum Joannis Troullero juvenis a borrea aires communes entre les Vullioz ante a parte venti.

Item una rata cujusdam grangiae et stabuli simul contiguorum sita in Pulchra Comba superiori juxta grangiam seu rotam ejusdem grangiae dicti Nicodi Vullioz a vento, et rotam ipsius grangiae dicti Jacobi pupilli a borrea.

Item una petia terrae sita in eodem territorio loco dicto es Miez juxta terram dicti Jacobi pupilli inferius, et terram Jacobi Chapot et pascuum commune superius.

Item medietas unius petiae vineae sitae in vignoblis Martiniaci loco dicto ou Chabloux indivisa cum dicto Jacobo ejus fratre, juxta vineam mis dicti notarii subsignati, quae olim fuit Capellae Sanctae Barbarae a parte Forclae, et vineam Anthonii Pellerenii a parte castri novi, et iter publicum inferius.

Item medietas indivisa cum eodem Jacobo suo fratre unius alterius petiae vineae sitae in eodem vignoblio loco dicto en Cretta pello juxta vineam Francisci Decroso a vento, et iter tendens apud Ravoires inferius, pascua communia superius et a borrea.

Item medietas unius liturni siti in eodem vignoblio loco dicto ou Perai indivisa cum eodem Jacobo ejus fratre juxta quoddam ambulatorium commune inter eosdem fratres et haeredes Joannis Joyat ante ad quoddam vionum tendens ad fontem dicti loci a parte intermontii citurnum Petri filii quondam Petri Boson superius a parte forrestae reverendissimi nostri domini Sedunensis episcopi, et liturnum dictorum haeredum Joannis Joyat a parte de Ravoires.

Item una petia curtilis sita in eodem loco Joriarum juxta terram ipsius Jacobi Vullioz cum dividentis superius, et domum dicti Claudii Vullioz inferius.

Item una alia petia terrae ibidem sita [p. 9] juxta terram dicti Claudii Vullioz superius et inferius cum suis earundem rerum fundis juribus pertinentiis appendentiis ingressibus et egressibus suis universis.

Pro parte vero quodam portione et divisione ejusdem Jacobi pupilli eorum bonorum suorum prementionatorum eidem Jacobo Vullioz pupillo absente dicto Claudio ejus tutore praesente acceptante stipulante et recipiente de laude cujus supra vice homine et ad opus ejusdem Jacobi sui pupilli absentis et suorum haeredum quorumcumque convenerunt et pervenerunt res imediatae sequentes :

Et primo una petia terrae sita in Joriis de Litra juxta terram dicti Bartholomei suis fratris per terminos positos a borrea, et quoddam vionum tendens ad domum dictorum Vullioz a vento.

Item una petia terrae sita ibidem loco dicto en la Cruvaz juxta terram dicti Bartholomei Vullioz per terminos positos superius, et terram Bartholomei filii Joannis Chappot inferius, quam petiam terrae tenent ipsi condividentes a liberis quondam Joannis Troulero junioris subreacheto.

Item una petia terrae sita in eodem territorio Joriarum loco dicto es miez juxta terram Claudii Vullioz seu liberorum suorum ex borrea, et terram Bartholomei Vullioz dicti Jacobi fratris ex vento.

Item una petia planchiae et nemoris sita ibidem Joriis loco dicto en la Rus\ppaz juxta terram dicti Bartholomei sui fratris ex borrea, et quoddam saxum ex vento.

Item una petia terrae sita in eodem territorio loco dicto es mies juxta terram Michaelis Vullioz inferius, et terram dicti Bartholomei Vullioz condividentis superius.

Item quarta pars unius grangiae sitae ibidem juxta grangiam ab hac divisam Michaelis Vullioz patris dictorum fratrum condividentium a parte anteriori, et terram dicti Bartholomei condividentis, retro.

Item quarta pars unius domus sitae ibidem in Joriis de Litra cum suis plateis juxta rotam domus ejusdem Bartholomei condividentis ab occidente, et quemdam magnum lapidem retro, sub pacto quod dictus Bartholomeus se juvare debeat per medium ad faciendum introitus et exitus ipsius quartae partis domus dicti Jacobi ante ipsam domum, et retrahendum certum murum ibidem dictos introitus et exitus impedientem toties quoties parte dicti Jacobi vel suorum fuerit requisitus.

Item una petiola planchiae sita inferius domum dicti Claudii tutoris juxta terram dicti Claudii tutoris superius et inferius.

Item unum stabulum porcorum gallice assoz situm ibidem suptus grangiculam dicti Bartholomei condividentis iuxta dictam gragiculam ejusdem Bartholomei superius, curtinas communes dictorum Vullioz ab occidente.

Item octava pars medietatis cujusdam rascardi siti dicto loco de Joriis indivisa cum dicto ejus fratre condividente.

Item una petia terrae sitae in Pulchra Comba juxta terram Jacobi et Joannis Cretton ex fratrum ex vento, terram dicti Claudi Vullioz a borrea.

[p. 10] Item una petia terrae sita ibidem juxta terram Michaelis Vullioz Claudiae uxoris Joannis filii dicti Claudii Vullioz ex vento, et terram dicti Bartholomei condividentis ex borrea.

Item una petia terrae sita in eodem territorio Joriarum inter duos montes juxta terram dicti Michaelis Vullioz superius, et terram dicti Bartholomei condividentis inferius.

Item una petia terrae sita ibidem inter duos nantos juxta terram dicti Claudii Vullioz tutoris inferius et montem ex borrea, terram dicti Bartholomei condividentis ex vento.

Item una petia terrae sita ibidem juxta terram dicti Bartholomei condividentis ex vento et borrea.

Item una petia terrae sita in territorio Joriarum loco dicto es grangettes juxta terram Claudii Vullioz ex borrea, terram dicti Bartholomei condividentis ex vento.

Item una alia petia terrae sita ibidem es grangettes juxta terram dicti Claudii Vullioz ex vento, et terram dicti Bartholomei condividentis ex borrea.

Item una alia petia terrae sita in eodem territorio loco dicto en la Mennaz juxta terram Joannis Deponte ex vento, et terram dicti Bartholomei ex borrea.

Item una petia terrae sita in essertis de medio juxta terram Nicodi et Claudii Vullioz fratrum ex vento, et terram dicti Claudii Vullioz ex borrea.

Item una alia petia terrae sita in Pulchra Conba superiori, juxta terram dicti Bartholomei condividentis ab oriente, et terram dicti Claudii Vullioz ex occidente.

Item una petia terrae sita ibidem juxta terram dicti Bartholomei sui fratris condividentis superius, et saxa du Cracoz inferius.

Item sua rata cujusdam grangiae sita ibidem indivisa cum dicto Bartholomeo suo fratre.

Item una petia terrae sita in eodem territorio loco dicto en la Gierbestaz juxta terram dicti Bartholomei condividentis superius, et terram Bartholomeae uxoris dicti Claudii Vullioz tutoris inferius.

Item una petia terrae sita ibidem juxta terram dicti Bartholomei ex vento, et terram Roleti Cretton et sui fratris ex borrea.

Item medietas cujusdam quarterii grangiae sita in Pulchra Conba cum rata sua stabuli juxta aliam medietatem dicti Bartholomei condividentis superius, et lobium Michaelis Vullioz ante.

Item medietas cujusdam cabanae sitae es grangettes juxta aliam medietatem dicti Bartholomei condividentis, et grangiam cum certo fausonsono dicti Claudii Vullioz tutoris a borrea.

Item medietas cujusdam grangiae sitae ibidem juxta aliam medietatem dicti Bartholomei ex borrea, et quamdam carreriam communem, ex vento.

Item rata sua cujusdam rascardi et stabuli simul contiguorum sitorum ibidem es grangettes juxta suos confines.

Item medietas unius petiae vineae [p.11] sita in vignoblio Martiniaci loco dicto ou Chabloux juxta vineam mis dicti notarii subsignati a parte Forclae, et vineam Anthonii Pellerin a parte castri, et vineam publicam vinearum inferius.

Item medietas unius aliae petiae vineae sita in eodem vignoblio loco dicto en Creta pelloz indivisa cum eodem Bartholomeo ejus fratre condividente juxta vineam Francisci Decrosoz a parte Forclae, et quoddam vionum tendens apud Revoires inferius, et pascuum commune superius, a parte castri novi.

Item medietas cujusdam cituoni siti in eodem vignoblio loco dicto in Piro juxta suos confines superius descriptos indivisa cum eodem Bartholomeo ejus fratre, cum suis ipsarum rerum superius ultimo confinatarum et partitatum aliis confinibus fundis juribus pertinentiis appendentiis ingressibus et egressibus suis universis, devestientes se hinc inde dictae partes contrahentes nominibus et laude ut superius se quaelibet pars earundem portionem de bonis et rebus in partem et divisionem alteri parti earundem partium deventis et extra et seu una pars aliam ut superius stipulantem et extra de eisdem investiens unius calami traditione ut moris est in talibus investire ad habendum intrandum tenendum perpetue possidendum per ipsas partes semel per quamlibet partem ipsarum partium et suos et extra res ibi superius in partem et partagium deventas, et quidquid eisdem partibus et suis de eisdem ex nunc perpetue placuerit faciendum, confitentes itaque dictae partes contrahentes nominibus et laude ut superius, ac si propter hoc fore sit judicialiter evocatae bona superius descripta et divisa fuisse vel esse juste et equaliter partita et divisa, seque unaquaeque pars nominibus praedictis habere, et habuisse, ratam partem et portionem suam sibi in dictis bonis pertinentem,

et fuit actum inter easdem partes contrahentes nominibus praemissis in principio medio et fine praesentis publici instrumenti.

Videlicetque omnia et mera usagia tributa et similia quae reperientur deberi super eisdem rebus tam annualia quam pro semel persolvire debeant amodo in antea per medium inter ipsos fratres condividentes,

ita fuit actum et locutum.

Promittentes insuper dictae partes nominibus et laude ut superius per juramenta sua ad sancta Dei evangelia corporaliter praestita et sub obligatione omnium bonorum suorum ipsorum Bartholomei et Jacobi condividentium mobilium et immobilium [p. 12] praesentium et futurorum quorumcumque dictas res et bona superius divisas et divisa una pars alteri parti earundem, et suis et ex contra modo praemisso perpetue manu tenere defendere et legitime guerentire ab omnibus et contra omnes in judicio et extra suis ipsarum partium et suorum, et cujuslibet earundem propriis ac consimilibus expensis et sumptibus, praemissaque omnia habere et perpetue tenere rata grata firma et vallida et non contra facere dicere vel venire per se vel per alium neque alium contra jus volenti consentire sed ea omnia ut sunt expressa observare, cum omni juris et facti utque et consuetudinis patriae et loci renuntiatione ad haec necessaria.

De quibus praemissis voluerunt ipsae partes ipsis fieri per me notarium subsignatum duo publica consimilia instrumenta ad opus cujuslibet partis unum.

Actum in burgo Martiniaci domi mis notarii subsignati, praesentibus Jacobo Boson dicti loci Joriarum, et Anthonio filio Petri Bictodi junioris de Revoires parrochiae Martiniaci testibus ad haec petitis et rogatis, et me Anthonio Berodi de Sancto Mauritio Agaunense Sedunensis diocesis auctoritate apostolica et imperiali notario publico, qui hoc praesens publicum instrumentum rogatus recepi, licet manu aliena scribantur, deinde me hic subscripsi et signo meo signavi in testimonium praemissorum.

Traduction :

Au nom du Seigneur, amen. L´an mille cinq cent trente neuf de la naissance de ce même seigneur, indiction douxième, et le vingt-troisième jour du mois de juin, en présence de moi, notaire public, et des témoins ci-après nommés, fut constitué en sa personne Barthélémy Alamand des Jeurs (Bartholomeus Allamandi de Joriis) de la paroisse de Martigny, agissant en cette action au nom et à la place de Barthélémy (Bartholomei), fils de feu Jacques Vullioz des Jeurs (Jacobi Vullioz de Joriis) de la paroisse de Martigny, absent, pour qui il se porte garant et promet de faire approuver et ratifier par le même Barthélémy les dispositions ci-après écrites, chaque fois qu´il aura été dûment requis sur ce point, ainsi que [blanc : quelqu´un] du dit lieu des Jeurs, agissant en cette action comme tuteur et sous le nom de tuteur de Jacques Vullioz (Jacobi Vullioz) présent et consentant, et sur l´avis et l´accord de l´honnête Pierre Saudan (Petri Saudan) banneret (bandereti) de Martigny [1] , son conseiller ici-même présent et consentant, d´autre part.

Comme les deux frères eux-mêmes tinrent et possédèrent tous et chacuns des biens meubles et immeubles paternels et maternels et en commun, et que les choses indivises sont souvent négligées ..., alors que les choses expressément divisées prospèrent et nourrissent et alimentent l´égalité et l´affection, les susdites parties Vullioz, à cela conduites ni par la contrainte ni par la crainte, mais en toute connaissance de cause, gratuitement et spontanément poussées, à ce qu´elles affirment, au nom et avec l´approbation préalables, sont arrivées expressément à ces divisions mêmes, de la façon suivante.

Et premièrement pour part, juste portion et partage des susdits biens, Barthélémy étant absent ici-même, le sage Barthélémy Alamand présent acceptant stipulant et recevant au nom et en faveur du même Barthélémy, absent, et de ses héritiers quels qu´ils soient, sont arrivées et revenues en partage les choses suivantes.

Et premièrement, une pièce de terre sise à côté de la terre du dit Claude Vullioz et de Michel Vullioz son frère au nord, de la terre du dit Jacques son frère par les limites situées au sud (a vento).

Item, une autre pièce de terre sise au même lieu, au lieu dit la Gribe (en la Griva), à côté de la terre de Michel Vullioz en haut, et de la terre du dit Jacques (Jacobi) son pupille en bas par les limites installées, terre que tiennent les enfants eux-mêmes des enfants de Jean Trouléro le jeune (Joannis Troulero junioris) sous rachat (reacheto), comme le disent les parties elles-mêmes.

Item, une autre pièce de terre sise sur le territoire des Jeurs au lieu dit Belle Combe (en Bella Conba), à côté de la terre du dit Claude Vullioz, tuteur, au nord, de la terre de Jacques et Jean Cretton (Jacobi et Joannis Cretton) au sud.

Item, une autre pièce de terre sise sur le même territoire, au lieu dit Icoute de Belle Combe (Icoute de Bela Conba), à côté de la terre du dit Jacques, pupille, par les frontières placées du côté du sud, et de la terre de Nicod Vullioz (Nicodi Vullioz), père des dits frères, au nord.

Item, une autre pièce de terre sise sur le même territoire, au lieu dit entre deux nants (nantos), à côté de la terre du dit Jacques, pupille, par les limites placées en haut.

Item, une autre pièce de terre sise au même lieu à côté de la terre du dit Jacques Vullioz, pupille, au sud et au nord.

Item, au même lieu une autre pièce de terre à côté de la terre du dit Jacques, pupille, par les limites placées au nord, et du pâturage communal en haut.

Item, une autre pièce de terre sises aux Grangettes (e Grangettes) à côté de la terre du dit Jacques, pupille, au sud par les limites placées au nord, et le pâturage communal en haut.

Item, une autre pièce de terre sises au même lieu, à côté de la terre du dit Jacques, pupille, au sud, et de l´albergement (albergamentum) des pâturages communaux de ceux des Jeurs en haut.

Item, une pièce de pré sise sur le même territoire, au lieu dit la Ména (en la Mennaz), à côté de la terre de Jean Depont (Joannis Deponte) en bas, et du pâturage communal en bas.

Item, une pièce de terre sise sur le même territoire, au lieu dit les Esserts (Essers) au milieu, à côté de la terre des héritiers de Claude Girard (Claudii Gerardi) en bas, de la terre du dit Jacques, pupille, et du dit Nicod Vullioz (Nicodi Vullioz), leur père, par les limites placées en haut.

Item, une autre pièce de terre sise sur le même territoire dans la partie supérieure de Belle Combe (Pulchra Conba), à côté de la terre du dit Jacques, pupille, par les limites placées à l´ouest, de la terre du dit Nicodi Vullioz et d´une crête (crestellum) à l´est.

Item, une pièce de terre et de bois sise au même lieu, à côté de la terre du dit Jacques, pupille, par les limites placées à l´ouest, et de la terre de Bartholomea (Bartholomeae), épouse du dit Claude, tuteur, à l´est.

Item, une pièce de terre sise sur le même territoire, à la Gribe (en la Griebaz), à côté de la terre des enfants de Jean Trouléro le jeune (Joannis Troullero junioris) en haut, et de la terre de Jacques Vullioz, pupille, par les limites placées en bas.

Item, une pièce de terre sise au même lieu, à côté de la terre du dit Rolet Cretton (Roleti Cretton) et de son frère au nord, et de la terre de Bartholoméa épouse du dit Claude Vullioz, tuteur, au sud.

Item, le quart d´une maison avec ses cours (plateis) et ses ?? (curtinis) contigues, sise aux Jeurs (Joriis) du Litroz (Litro), avec une petite grange (grangicula) et une étable (stabulo) sise au même endroit en dessous de la dite petite grange, à côté de la maison du dit Claude Vullioz, tuteur, au sud, une mesure de la dite demeure appartenant au dit Jacques, pupille, selon le pacte fait plus haut entre les susdits contractants au nom de ceux nommés ci-dessus, savoir que personne des deux frères ne peuvent ne doivent se contredire l´un l´autre d´entre eux ni faire aucun empêchement dans les cours existantes en ce même endroit, mais ils doivent les tenir et en jouir en commun et en indivision, ou les deux frères sont tenus de faire.

Item, la moitié d´un grenier (grenarii) au même lieu, sis à côté de l´autre moitié appartenant au dit Jacques, pupille, du côté inférieur, sous le pacte exprès que chaque fois que Barthélémy lui-même voudra jouir de sa dite moitié du dit grenier ou de la partie de Barthélémy lui-même ou des siens, il sera requis que Jacques lui-même soit tenu et doive en jouir pour la moitié pour faire une porte dans ce même grenier, et

Item meditas unius grenarii ibidem siti juxta aliam medietatem pertinentem dicto Jacobo pupillo a parte inferiori, sub expresso pacto quod toties quoties ipse Bartholomeus se juvare voluerit, de dicta sua medietate dicti grenarii vel parte ipsius Bartholomei vel suorum fuerit requisitus, quod ipse Jacobus teneatur et debeat se juvare pro medietate ad faciendum unam portam in eodem grenario, et in ipsa porta debeant ponere unam certam\cestam aequivalentem alteri cere in porta ipsius grenarii existentis et una in eodem grenario facere pro medietate unam parietem in medio ipsius grenarii.

Item quarta pars unius grangiae ibidem sitae juxta grangiam ab hac divisam dicti Claudii Vullioz superius, et pascua communia inter dictos Claudium Vullioz tutorem et eundem Bartholomeum a parte anteriori.

Item octava pars medietatis cujusdam rascardi siti ibidem in Joriis de Litro indivisa cum Jacobo ejus fratre,

Item medietas cujusdam quarterii grangiae sitae in Pulchra Conba cum suo stabulo juxta alliud quarterium ejusdem grangiae dicti Nicodi Vullioz superius ab oriente, et aliam medietatem dicti quarterii dicti Jacobi a parte inferius cum suis introitibus et exitibus per portam anteriorem superius et inferius stabuli et grangia, et suum flagellare pro sua rata en li Jori ipsius grangiae.



[1] Pierre Saudan fut banneret de Martigny de 1511 à 1557, cf. Philippe Farquet, Martigny : chroniques, sites et histoire, Ville de Martigny, 1953, p. 366.