Fiche
Traduction


Retour à la démonstration

principale

 

Consortage du mont d’Émaney


(Extrait du « Liber Salvani
(1 août 1590)
(AASM LIB 0/0/8, f. 21r-23r)

Transcription
par Caroline Nebel


Tractatus de Monte d’Emaney
1591

| fol. 76 et 18 |

Anno Domini currente millesimo quingentesimo nonagesimo primo et die reformati kalendarii prima mensis augusti. Quoniam successu temporis res, quae per antecessores gestae certis bonis respectibus temporis lapsu, propter humanorum fragilitatem et inconstantiam a veris eorum institutionibus novumquam corrumpuntur nisi aliquando optimis subveniatur mediis.

Igitur hinc est quod in mei notarii publici subsignati ac testium subnominatorum presentia fuerunt ad subscripta reformanda et peragenda reverendus in Christo pater et dominus Adrianus de Riedmatten, Dei gratia abbas electus insignis et devoti coenobii Sancti Maurici Agaunensis, necnon et probi homines et consortes subnominati montis de Emaney ad hoc expresse vocati, visuri, justificari et fidem fieri de eorum juribus et actionibus quae habere possent investiendi dictum montem ad tollendam omnem confusionem quae predictus mons de Emaney in prejudicium dicti monasterii pluribus que pars sit animalibus annuatim onerabatur.

| 1 | Primo, vir honestus Mauritius, filius quondam Francisci du Sergnyouz, mistralis Salvani, pro uno jure sibi uti haeredi unico sui praedicti patris pervento et sibi ejus quondam patri albergato per quondam piae memoriae reverendum dominum Bartholomeum Sostionis, abbatem praedicti monasterii de anno Domini millesimo quingentesimo quadragesimo nono et die vigesima septima mensis junii.
| 2 | Claudius, filius quondam Claudii Voutey, pro jure dicti sui patris albergatoris praefati domini Sostionis, uti primus natus et possessor domus paternalis.
| 3 | Franciscus, filius quondam Francisci Vianoz, conjunctorio nomine Jenetae, filiae quondam Michaelis Matex, et tanquam gener et moram faciens in domo dictae suae uxoris paterna, harredis unicae dicti sui patris.
| 4 | Franciscus Bochattey, conjunctorio nomine Mauritiae, filiae quondam Anthonii, filii Claudii Cocquoz, ex successione dicti Antonii sui patris. | 5 | Et dictus Anthonius ex successione dicti Claudii, sui patris, in dicto albergamento nominati ; qui Franciscus Bochattey moram fecit et de presenti facit in domo paternalis dictae suae uxoris.
| 5 | Claudius Forney ex albergamento per prefatum dominum Adrianum abbatem factum de jure proveniente a Mauritio Cocquor nominato in praedesignato albergamento.
| 6 | Mauritius Forney alias de Lex [f. 21v] pro uno jure quod habuit ex albergamento a quondam pie reverendo domino Martino de Plastro pro jure sibi in excheutam pervento per mortem Joannis Morand; ipse vero Morand habuit ex acquisito de Claudio Guex, de Villa, constante ipso domini de Plastro albergamento recepto et signato manu prudentis domini Petri Quarteri notarii de anno millesimo quingentesimo septuagesimo quarto, vigesima secunda aprilis.
| 7 | Mauritius, filius Francisci Guex, de Villa Salvani, uti haeres dicti Francisci, sui patris, pro uno jure olim albergato Mauritio, filio quondam Antonii Guex, et in [sic] commisso piae memoriae reverendo domino Joanni Militi abbati, et per praelibatum dominum Joannem Militem albergatum dicto Francisco, patri dicti Mauritii, moderni recognoscentis constante albergamento dicto Francisco facto, recepto et signato manu quondam egregii Guilliermi Berodi notarii de anno Domini millesimo quingentesimo sexagesimo tertio et die quinta mensis aprilis.
| 8 | Franciscus, filius quondam Claudii Cocquot, uti coheres dicti sui patris pro jure albergato Mauritio Lorat ad formam albergamenti facti per praelibatum dominum Bartholomeum Sostionis ; quod jus dictus Claudius habuit ex acquisito a Mauritio, filio Mauritii Lorat, ut constat instrumento acquisiti recepto et signato per praenominatum Petrum Quarteri notarium de anno Domini millesimo quingentesimo septuagesimo octavo et die vigesima quarta mensis junii ; quod acquisitum laudavit praefatus dominus abbas modernus.
| 9 | Michael, filius Joannis Mermet, ex donatione sibi facta per dictum ejus patrem.
| 10 | Claudius, filius Petri Mermet, nomine sui patris cum sit senio confectus.
| 11 | Franciscus, filius Martini de Choz, conjunctorio nomine Mauritiae, ejus uxoris, filiae primo natae Michaelis Mermet et heredis dicti sui patris testamento constitutae ; qui Franciscus morand [sic] fecit et de presenti facit in domo dicti Michaelis, sui soceris.
| 12 | Michael, filius Michaelis Cocquot, de la Combaz, ex acquisito facto a Petro Reymond in albergamento domini Sostionis nominato et inde per nos die presenti laudato.
| 13 | Franciscus Michellet, conjunctorio nomine Mauritiae, filiae Roleti Cleyvoz, haeredis et primo natae dicti Roleti, sui patris.
| 14 | Claudius, filius Claudii Cocquot, de la Combaz, pro jure jamdicto suo patri [f. 22r] per praelibatum dominum Sostionis albergato.
| 15 | Georgius Gegnier, tutorio nomine Mauritii, filii quondam Claudii Chesaux, sui ex filia nepotis, per jure albergamento Antonio, filio Martini Chesaux ; et inde commisso et per praefatum reverendum dominum Martinum de Plastro remisso dicto quondam Claudio Chesaux.
| 16 | Mauritius, filius quondam Mauritii des Rives, ex acquisito per dictum ejus patrem facto a Martino du Choz, per nos die presenti laudato.
| 17 | Claudius, filius Michaelis Cocquoz, conjunctorio nomine Jenetae, filiae Anthonii de Choz, ejus uxoris, pro jure albergato per praefatum dominum Sostionis Francisco, filio Joannis Duchoz ; commisso praefato domino de Plastro per mortem Mauritii, filii Antonii Duchoz, et prius per mortem dicti Francisci ; et inde dictae Jenetae albergato per praememoratum dominum de Plastro abbatem.
| 18 | Georgius Gegnier pro jure Mauritiae, filiae Antonii Martin, relictae quondam Mauritii Forney ; inde pervento Antonio, ejusdem Mauritii filio ; postmodum commisso praefato domino Martino de Plastro sibi Gegnier albergato, constante ejus albergamento recepto et signato per eundem Petrum Quarteri notarium de anno Domini millesimo quingentesimo octuagesimo quarto et die vigesima septima mensis martii.
| 19 | Petrus des Rives pro jure Pernetae, ejus matris, albergato.
| 20 | Mauritius, filius Joannis des Lex, pro uno jure sibi per nos albergato, constante albergamento sigillo nostro obfirmato, recepto et signato per egregium Joannem Brilem et Claudium Volluti notarios de anno Domini millesimo quingentesimo nonagesimo et die decima tertia mensis augusti.
| 21 | Georgius Jognier magis pro uno alio jure sibi remisso per praefatum dominum Martinum de Plastro.
| 22 | Georgius, filius Georgii Moctier ; | 23 | Petrus, filius Mauritii Cocquot et | 24 | Georgius Guex;
quae jura superius specificata fuerunt cuilibet ipsorum consortum per praefatum reverendum dominum Adrianum abbatem concessa ipsorum consortum intervento (?) admissa et confirmata et in eorum favorem acceptata.

[f. 22v] Quiquidem praelibatus reverendus dominus abbas, nomine praemisso, ac praenominati consortes, etiam nominibus quibus agunt, eorum mutuis voluntatibus pro se et eorum heredibus posteris et successoribus universis praemissis juribus omnium superius nominatorum consortum verificatis, laudatis, acceptatis et approbatis confirmaverunt et corroboraverunt praedesignatum albergamenti instrumentum per quondam piae memoriae reverendum dominum Bartholomeum Sostionis, abbatem electum, suo et venerabilis capituli sigillis fulcitum et obfirmatum in omnibus suis clausulis, conditionibus, capitulis et passibus unacum praecedentibus de eorum monte factis ultimo designato praeferendo, has tamen mutuis consensibus prelibati reverendi domini abbatis et dictorum omnium consortum interventis, factis et adjunctis declarationibus ne in futurum dictus mons animalibus aliquomodo fugo aut colore nimis oneretur insequendo equidem tenorem praedesignati domini Sostionis albergamenti.

Nempe quod si in futurum contingeret aliquam personam non habentium jus et titulum in dicto monte, cujuscunque sexus fuerit, se matrimonio conjungere cum aliqua persona habente jus et titulum in eodem monte et tenente et possidente jus et truncum (?), unde tale jus procedit [et] provenit, ac moram faciant ipsi tales conjuges in domo, unde jus praedictum procedit, tunc tales hujusmodi conjuges possint ac eis licitum sit omnia eorum investire et inalpare animalia in praedicto monte; et non coeteri conjuges se matrimonio conjungentes qui modo superius declarato non erint nec vixerint, nisi ad equipolentiam et ratam animalium quae alter conjugum habens in eodem monte et moram non faciens in domo propria, unde dictum jus provenit, ex suis bonis hyemare posset, quia ita et modo praemisso inter eosdem consortes praeteritis temporibus usitatum fuisse attestati [blanc] omnes praenominati consortes unanimi voto. Et hoc sub poena confiscationis juris montis praedicti personae contra declarata facientis omni semota cautela.

Item quod de coetero numerus consortum ejusdem montis per praelibatum reverendum dominum abbatem qui de presenti est vel pro tempore fuerit nec per eosdem consortes presentes et futuros augeri, augmentare nec ampliari minime debeat nec quovismodo possit. Demum quod nemo consortum in futurum debeat aut possit jus suum dicti montis vendere aut quovismodo alienare sine consensu et voluntate praefati reverendi domini abbatis et consortum quia ita fuit conclusum.

Promittentes insuper prefati dominus abbas ac consortes praedicti pro se et suis ac nominibus prenominatis, scilicet praefactus dominus abbas sua bona fide subque voto suae religionis manus ad pectus modo prelatorum ponendo, ipsi vero consortes per juramenta sua manu levata [f. 23r] per singulos prestita praemissa, omnia et singula, rata, grata, firma et valida habere et perpetue inviolabiliter observare, prout superius sunt expressa, nunquam in contrarium per se nec per alium faciendo palam vel occulte omni denique ad haec per praememoratos abbatem et consortes interventa renuntiatione.

Acta fuere praemissa in hyppocausto parvo domus abbatialis dicti monasterii Sancti Mauritii Agaunensis, presentibus venerabili domino Henrico de Macognino, canonico ejusdem monasterii, ac egregio Joanne Brinlem, notario Brigensi et famulo prefati domini abbatis, testibus ad praemissa vocatis et rogatis. Praecipientes et requirentes prafatae partes fieri tot instrumenta quod [sic] fuero requisitus ad opus quorum intererit.

Et me, Jacobo Berodi seniore, burgense Sancti Maurici Agaunensis, Sedunensis diocesis, auctoritate imperiali notario publico curiarumque omnium reverendissimi Sedunensis episcopi jurato, qui premissa omnia et supra describuntur rogatus recepi et accurate notarii manuque alterius notarii in hanc publicam formam describere et grossare feci manuque mea propria subscripsi signoque meo majori, que in talibus utor, fideliter signavi in vim et testimonium veritatis omnium et singulorum premissorum.


 

Retour au sommet de la page